Portal de Periódicos da CAPES

De raison d'état-politicus Johan de Witt

1975; Utrecht University Library Open Access Journals (Publishing Services); Volume: 90; Issue: 3 Linguagem: Holandês

10.18352/bmgn-lchr.1889

2211-2898

J. C. Boogman,

Over de figuur van de grote Hollandse raadpensionaris Johan de Witt, en met name over diens buitenlands beleid, is in de loop van de laatste drie eeuwen heel veel gepubliceerd. Wanneer we echter de balans opmaken, blijkt er vrij wat kaf onder het koren te schuilen. Ook Japikse's Johan de Witt, de belangrijkste monografie waarover we momenteel kunnen beschikken, laat heel wat legitieme wensen onvervuld. Dit boek biedt ongetwijfeld een schat aan feitelijke gegevens, maar ten aanzien van enkele essentiele punten slaat Japikse de plank lelijk mis. Zoals we nog zullen zien, geldt dat vooral voor zijn beschouwing over De Witt als 'raison d'etat'-politicus. Omdat het begrip 'raison d'etat' een nogal centrale plaats inneemt in mijn beschouwingen over De Witt, wil ik mijn relaas over de raadpensionaris en diens buitenlands beleid laten voorafgaan door enkele algemene opmerkingen over de 'raison d'etat' in de tweede helft van de zeventiende eeuw.