Artigo Acesso aberto Revisado por pares

ATATÜRK'ÜN SAĞLIK KAVRAM VE ANLAYIŞI

1995; Galenos Yayinevi; Volume: 48; Issue: 1 Linguagem: Turco

10.1501/tipfak_0000000346

ISSN

0365-8104

Autores

AYDIN Erdem,

Tópico(s)

Ottoman Empire History and Society

Resumo

Bu makalede, Ataturk'un saglik kavram ve hizmetlerine yonelik anlayis ve dusunce bicimini ortaya koymaya calisacagiz. Ancak ko- nuya baslamadan once Ataturk'un silah arkadasi ve Turkiye Cumhuri- yeti'nin ikinci Cumhurbaskani Ismet Inonu'nun konumuzla ilgili ve bizce cok onemli su sozlerini burada aktarmak istiyoruz : «Hekimlik mesleginin Turkiye'de baslamasi bir cesit Ronesansa gecmek demektir. Turkiye'de medeniyet, iyi insanlik anlayisi, tibbi okulun acilmasiyla baslamistir. Bu tarih Turkiye'de fikir ve medeniyet cereyanlarinin bas- langici sayilir. Hekim, bize hayat sirrini ogretmis ve hurriyet fikrini getirmistir» (1). Toplumsal isbolumu icerisinde insan sagligini koru- mak ve surdurmek gorevini ustlenmis olan hekimlerin, Inonu tarafin- dan bu bicimde dile getirilmesi kuskusuz, Cumhuriyet'i kuranlarin saglik kavram ve hizmetleri uzerine olan yonelimleri hakkinda onemli ipuclari vermektedir. Inonu'nun bu sozleri, Ataturk ile onun silah ve siyaset arkadaslarinin hekimlik meslegine, tip etkinligine ve saglik olgusuna karsi olan bakis acilarini gosterirken ayrica konunun, Mo- dern Turkiye Cumhuriyeti'nin kurulus felsefesiyle iliskilendirilmesi, bizce tarihsel yonden cok onemli bir noktadir. Bilim ve teknolojinin gelisimi sonucu 19. yuzyilda tip uygulamasi, bilimsel yontem kazanmis; hastalik nedenleri anlasilmaya, tani arac- lari gelismeye, tedavi olanaklari artmaya baslamistir. Bu gelismeler- le birlikte sagligm( ekonomik, toplumsal, fiziksel, ekolojik, kulturel vb.) cevre ile olan iliskisi ve onun beraberinde «koruyucu saglik» kavrami (koruyucu tip, halk sagligi vb.) ortaya cikmis; sonucta toplumun ge- neline yonelik saglik onlemlerinin alinmasi sureci baslamistir. Gelis- mis-cagdas toplumlarda 19. yuzyilin sonlarina dogru yasanan bu su- rec, devlete vatandaslarinin saglik sorunlarina yasal, orgutsel, ekono- mik vb. yonlerden cozum bulma yukumlulugunu getirmistir (2,3).

Referência(s)