Umay, A. (2007). Eski Arkadaşımız Okul Matematiğinin Yeni Yüzü, Ankara: Aydan Web Tesisleri.
2011; Volume: 10; Issue: 1 Linguagem: Turco
10.17051/io.75891
ISSN1305-3515
Autores Tópico(s)Educational Leadership and Administration
ResumoBu calismada Doc. Dr. Aysun UMAY’in yazdigi “Eski Arkadasimiz Okul Matematiginin Yeni Yuzu” adli kitabin incelemesi yapilmistir. Kitabin hedef kitlesi matematik ogretmenleri ve matematik ogretmenligi bolumlerinde okuyan ogretmen adaylaridir. Kitabin, hedeflenen bu kitleye ders iceriklerinden bagimsiz olarak, tum duzeyler icin matematik egitimi alaninda bilinmesi gerekenlerle ilgili bir bilgi kaynagi olmasi amaclanmaktadir. Kitapta akiciligin ve kolay okunabilirligin saglanmasi acisindan konularla ilgili fikra, karikatur ve unlu matematikci ve ressam Eshler’in resimleri eklenmistir. 169 sayfalik bu kitap 3 kisimdan ve 10 alt bolumden meydana gelmistir. Kitabin birinci kismi “Yasamimizdaki Matematik” basligi altinda iki bolumden meydana gelmektedir. Kitabin birinci bolumunde matematigin farkli tanimlamalarindan bahsedilmis ve matematigin ne oldugu farkli perspektiflerden degerlendirilmistir. Matematigin bir dil olarak yasayan ve gelisen bir iletisim sistemi oldugu ve yalniz harf, rakam, sembol veya formullerle sinirli olmayan bir dusunce sistemi oldugu vurgulanmaktadir. Matematigin bu sebeple kimler icin var oldugu, matematigin gercek dunyaya uygulanabilirligi ve gunluk yasamdaki yeri tartismalarla beraber verilmektedir. Ayrica matematigin kendine has bir takim ozelliklerinden bahsedilerek diger bilim dallariyla olan munasebeti hakkinda bir degerlendirme yapilmis ve diger bilim dallari icindeki onemi vurgulanmistir. Bu bolumun sonunda ise, baslangicta matematigin ne oldugu degerlendirmesinin yaninda matematigin ne olmadigina da deginilerek kapsam olarak butunluk olusturulmustur. Son olarak matematikle ilgili bazi ilginc ornek, paradoks ve problem durumlari verilerek matematigin farkli bir yuzu uzerinde de durulmustur. Kitabin ikinci bolumunde genel olarak egitimin amacinin ve islevlerinin ne oldugundan bahsedilmektedir. Hizla kuresellesen, bilginin hizla yenilendigi, farklilastigi ve erisiminin kolaylastigi gunumuz dunyasina paralel olarak degisim gosteren egitim anlayisinin, gecmisten gunumuze degisen temel nitelikleri ve hedefleri ozetlenerek okuyuculara sunulmaktadir. Hizli gelisimin zorunlu kildigi egitim anlayisindaki degisiklikler karsisinda Turkiye’nin durumu hakkinda da kisaca bir degerlendirme yapilmaktadir. Kitabin ikinci kismi “Matematik Egitimi” basligi altinda iki bolumden meydana gelmektedir. Kitabin ucuncu bolumunde ogrenme ve ogretme kavramlarinin zaman icerisindeki degisimi ve ogretmen ile ogrencilerin bu degisim karsisinda farklilasan rolleri ele alinmistir. Baslica ogrenme kuramlarindan olan davranisci ve bilisselci kuramlarin, ogrenmenin gerceklesmesini ele alis bicimlerine yer verilmistir. Ayrica, temelini bilissel ogrenme kuramindan alan yapilandirmaci egitim anlayisi perspektifinden, bireyin ogrenmesinin nasil gerceklestigi ve bireylerin ogrenme surecinin nasil farklilik gosterdigi cesitli orneklerle beraber sunulmaktadir. Matematiksel bilginin yapilandirilmasinda matematigin temel becerilerinden biri olan bag kurmanin onemine ve bag kurma gucunun gelistirilmesinde dikkat edilmesi gereken bazi onemli noktalara deginilmektedir. Ayrica gunluk yasami surdurmede ve yasam boyu ihtiyac duyulan akil yurutme, mantik kurma, problem cozme gibi becerilerin kazanilmasi icin matematigi ogrenmenin gerekliligi ve onemi uzerinde durulmustur. Bu dogrultuda matematik egitiminde benimsenebilecek farkli yontemlerden bahsedilmekte ve uygulamasinin nasil olabilecegi ornekler uzerinden izah edilmektedir. Bolumun sonunda ise yeni egitim anlayisina gore anlamli ogrenmenin gerceklesmesi icin ogretmenin sorumluluk ve rolunun onemi vurgulanmaktadir. Kitabin dorduncu bolumunde olcme ile degerlendirme ve birbirinden farklarina deginilmekte; gecerlik, guvenirlik ve cesitleri hakkinda genel bilgilere yer verilmektedir. Yazar degisen egitim anlayisi ile beraber olcme ve degerlendirme yaklasimlarinda yeni yontemlerin gelistigini belirtmektedir. Bolumde, farkli olcme ve degerlendirme yontemleri hakkinda bir tanitim yapilmaktadir. Surec performansini olcmeye yonelik olusturulmus bir takim olceklere yer verilmekte ve degerlendirme yaklasimlarindan bahsedilmektedir. Ayrica geleneksel sinav tipleri hakkinda detayli bilgilere yer verilmektedir. Sinav tiplerinin olumlu ve olumsuz yonlerine deginilmis, sinavlarin hazirlanmasi ve puanlandirilmasi asamalarinda dikkat edilmesi gereken noktalar uzerinde durulmustur. Yazar, coktan secmeli testlerin hazirlanmasi, madde ve sorularin yazilirken dikkat edilmesi gereken noktalara ayrica yer vermistir. Kitabin bu bolumunde yeni egitim anlayisina uygun olcme ve degerlendirme yontemlerinin tanitimi yapilmis, geleneksel sinav turlerinin hazirlanilmasinda ve degerlendirilmesinde dikkat edilmesi gereken noktalar vurgulanmistir. Yeni ve geleneksel olcme ve degerlendirme yontemlerine uygun orneklere de yer verilmistir. Kitap, ogretmenlerin mesleki hayatlari boyunca kullanacaklari olcme ve degerlendirme yontemlerinin tanitimini yapmis olmasi ve orneklerle desteklenmis genis bilgiler sunmasi bakimindan basucu kitabi olma niteligindedir. Kitabin ucuncu kismi “Okul Matematigi” basligi altinda bes bolumden meydana gelmektedir. Kitabin besinci bolumunde ogrencilerdeki matematik kaygisinin nedenleri ve matematiksel bilgileri neden anlamlandiramadiklari tartismalarla beraber verilmektedir. Matematigi ogrenmede kavramsal ve islemsel bilgilerin onemi uzerinde durulmaktadir. Ayrica bu bolumde matematik egitiminde uluslar arasi alanda kabul gormus NCTM Kurumu ve calismalari hakkinda bilgi verilmektedir. Yazar, NCTM’nin 2000 yilinda yayinladigi, matematik egitiminin felsefesi, ogretim programinin belirlenmesi, derslerin planlanmasi, degerlendirme sekli gibi prensiplerin yer aldigi “Okul Matematiginin Ilkeleri ve Standartlari” isimli kitabi ozetlemektedir. Bu bolumun sonunda 2004–2005 egitim ogretim yili itibariyle uygulamaya konulan yeni ilkogretim matematik ogretim programi yaklasimini ve temel ogelerini incelemekte ve programin cagdas egitim anlayisi normlari acisindan degerlendirmesi yapmaktadir. Kitabin bundan sonraki bolumlerinde ogrencilerin, matematik ogrenme alanlarindaki bilgiyi kavramasi ve kullanmasi icin ise kosulan yollar hakkinda aciklayici bilgiler yer almaktadir. Kitabin altinci bolumunde insanlarin dusunme ve akil yurutme yeteneginin gelistirilmesinde matematigin rolu ve onemi uzerinde durulmaktadir. Bireysel ozelliklerden oturu bireylerin akil yurutme yaklasimlarinin da bireysel oldugu belirtilmektedir. Bireylerin akil yurutme bicimleri uzerine farkli olcutlere gore siniflamalarin yapildigi bir takim yaklasimlar hakkinda kisaca bilgilere yer verilmektedir. Bireylerin birden fazla akil yurutme yaklasimina sahip olabilecegi belirtilmekte ve bireyin akil yurutme yaklasiminda etkili olan etmenlerden bahsedilmektedir. Ayrica bu bolumde kusurlu akil yurutme ve ornek durumlara yer verilmektedir. Bolumun sonunda ise matematiksel akil yurutme yeteneginin gelistirilmesinde ogretmenin benimsemesi gereken rolu uzerinde durulmaktadir. Kitabin yedinci bolumunde Problem cozmenin gunluk yasami kolaylastiriciligi ve matematik icin onemi uzerinde durulmaktadir. Karsilasilan her sorunun problem olmadigi ve her problemin de matematiksel olmadigina dikkat cekilmektedir. Polya’nin problem cozme basamaklari hakkinda genel bilgilere de yer verildigi bu bolumde, problem cozme surecinde cozum yolunun kesfinin onemli oldugu vurgulanmaktadir. Problem cozmenin nasil ogrenilebilecegi hakkinda aciklayici bilgilere yer verilmektedir. Verilen bir durumun, olayin ya da islemin uzerine problem olusturulmasinin onemi farkli acilardan degerlendirilmistir. Ayrica acik uclu sorularin matematikteki etkinligine dikkat cekilmektedir. Bolumun sonunda problem cozme becerisinin ogrencilere kazandirilmasinda yol gosterici tavsiyelere yer verilmektedir. Kitabin sekizinci bolumunde matematikte kolay ve anlamli ogrenmenin gerceklesmesi icin iliskilendirmelerin onemine dikkat cekilmektedir. Eski ile yeni bilginin, tecrube edilmis problem cozme yollarinin, gunluk hayatin ve diger alanlarin matematik ile iliskilendirilmesinin onemine deginilmektedir. Ayrica matematigin yapisi geregi konularin birbirinden bagimsiz olmayisi sebebiyle konular arasi iliskilendirmelerin onemli oldugu belirtilmektedir. Bolumun sonunda iliskilendirmelerin nasil yapilmasi gerektigine iliskin ornek ve bilgilere yer verilmektedir. Kitabin dokuzuncu bolumunde matematiksel iletisim icin zorunluluk teskil eden matematiksel gosterim bicimlerine yer verilmektedir. Ister bireyin kendisinin olusturdugu isterse matematiksel formlardan faydalandigi durumlarda problem cozme surecinin kolaylasacagina dikkat cekilmektedir. Verilerin birden cok gosterim ile ifade edilmesinin onemi vurgulanmakta ve coklu gosterimlere ornekler verilmektedir. Kitabi genel olarak degerlendirmek gerekirse; diger matematik egitim kitaplari arasindan siyrilan bir uslupla kaleme alindigi soylenebilir. Hemen hemen her sayfasina ilistirilmis konunun icerigi ile ilgili cesitli mizahi yazilar, fikra, karikatur, resim ve ilgi cekici sorular, kitabin akiciligina katki saglamistir. Kitapta ogretmen ve ogretmen adaylari icin bolum sonlarinda bolumle ilgili matematik egitimi surecinde dikkate alinmasi gereken bilgilere yer verilmektedir. Kitabin bu ozelligi ile hedef kitlenin daha fazla faydalanabilmesi amaclanmis ve bu da kitaba onemli bir ozellik katmistir. Ayrica bolumlerde zengin ornek ve uygulamalarin olmasinin kitabin verimliligini artirdigi rahatlikla soylenebilir. Bu ozelligi kitabi onemli kilan diger bir etkendir
Referência(s)