EVIDENCE FOR EARLY USE OF TIN AT TÜLİNTEPE IN EASTERN ANATOLIA
2009; Issue: 12 Linguagem: Turco
10.22520/tubaar.2009.0010
ISSN2667-5005
Autores Tópico(s)Ancient Near East History
ResumoElazig Altinova'nin Keban Baraj golunun su kaplama alani icinde kalmasi, eski Elazig-Bingol demiryolunun gecis yolunun degistirilmesini gerektirmis ve yeni tren hattinin yakininda bulunan Tulintepe 1966yilinda kamulastirilarak bir kisim topragi alinmis ve bu toprak demiryolu duzleminin ovadan yukseltilmesi icin dolgu malzemesi olarak kullanilmistir. Ilk Tunc Cagi ve Son Kalkolitik Cag icin onemli veriler iceren hoyugun ust katlari boylece tahrip olurken, kaldirilan toprakta tumuyle rastlantisal olarak bir kilic ve bes mizrak ucundan olusan bir toplu maden buluntusu aciga cikmistir. Daha sonra Tulintepe'de yapilan sistematik kazilar sonucunda ve diger tarihoncesi yerlesimlerden bilinen benzer buluntu gruplari ile karsilastirilarak adi gecen maden toplulugunun Son Kalkolitik-Ilk Tunc Cagi ile tarihlendirilmesi ongorulmustur. Buluntu toplulugunun ortaya cikmasindan yaklasik 30'yil sonra, modern yontemlerle yapilan arkeometalurjik arastirmalar sonucunda soz konusu kilic ve mizrak uclarinin arsenik ve nikel icerikli bakirdan uretildigi ve yuzeylerinin kalayla kapli oldugu anlasilmistir. Boylece kalayin gunumuzden 5000yil once Anadolu'da kullanildigi belgelenmektedir. Asagidaki yazimizda, arkeolojik yayinlara Tulintepe Hazine Buluntusu olarak gecen bu maden toplulugunun yapim tekniklerine, yuzey kullanim izleriyle ilgili veriler ve uretilmis olduklari metallerin kompozisyonlarina agirlik verilmektedir. Ele aldigimiz buluntu toplulugunun yakin cevredeki yaklasik es zamanli benzerleriyle karsilastirilmasinin ve goreli olarak tarihlendirilme onerilerinin yani sira, buluntularin yapiminda kullanilan metallerin kokeni de ele alinmakta, tum bu somut bilgiler Eski Dunyada kalayin bilinen tarihcesi de goz onunde bulundurularak, deneysel bir yaklasimla belli bir sosyoekonomik cerceveye oturtulmaga calisilmaktadir.
Referência(s)