Portal de Periódicos da CAPES

The Validity and Reliability of Type D Personality Scale in Turkish Population

2018; Yıldırım Beyazıt University; Linguagem: Turco

10.17098/amj.497485

2148-4570

Emine Öncü, Sümbüle Köksoy Vayısoğlu,

Psychosomatic Disorders and Their Treatments

Amaç: D tipi kişilik sağlığı etkileyen risk faktörlerindendir. Çalışmanın amacı hemodiyaliz hastalarında geçerlilik ve güvenirliliği belirlenen D Tipi Kişilik Ölçeği’nin (D14) sağlıklı kabul edilen Türk toplumunda geçerlilik ve güvenirliğinin belirlenmesidir. Materyal ve Metot: Araştırma amaçlı örnekleme yöntemiyle belirlenmiş sağlıklı olduğu kabul edilen 350 bireyle 18.01.2018‐ 10.04.2018 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri D14 Ölçeği, Depresyon Envanteri, Sürekli Kaygı Ölçeği, Düşmanca Tutum (Hostilite) Ölçeği ile elde edilmiştir. İlk uygulamadan dört hafta sonra 145 bireye D14 Ölçeği tekrarlanmıştır. Bulgular: Açımlayıcı faktör analizi sonucuna göre 14 maddeden oluşan ölçek orjinal forma benzer şekilde ‘negatif duygulanım’ ve ‘sosyal içe dönüklük’ olarak iki faktörlü bir yapı sergilemiştir. Ölçek toplam varyansın %50’sini açıklamaktadır. Ölçeğin faktör yükleri 0,76 ile 0,41, düzeltilmiş madde toplam korelasyonları ise ‘negatif duygulanım’ için 0,44‐ 0,70; ‘sosyal içe dönüklük’ için 0,15 ile 0,65 arasında değişmektedir. Ölçeğin alt faktörlerine ilişkin Cronbach alfa güvenirlilikleri negatif duygulanım için 0,85, sosyal içe dönüklük için 0,76’dır. Ölçek 4 haftalık zamana karşı stabildir (rho=0,75/ 0,77). Yapılan doğrulayıcı faktör analizi sonuçları, faktör yapısının veriyle uyumlu olduğunu ortaya koymuştur (χ2/sd=3,00, RMSEA=0,076, CFI=0,96, NFI=0,94, NNFI=0,95, GFI=0,92, AGFI=0,88). D tipi kişilik prevalansı %31,7’dir. D tipi kişiliğe sahip bireylerin depresyon, düşmanca tutum ve kaygı puanları, D tipi olmayanlara göre daha yüksektir (p≤0,001). Sonuç: Türk toplumunda sağlıklı görünen bireylerde D14 Ölçeği’nin geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu sonucuna varılmıştır. Ancak madde 3’ün ifadesinin değiştirilmesi ölçeğin iç turtarlılığını arttırabilir. Toplumda D tipi kişilik yapısının yaygınlığının belirlenmesi ve fiziksel, ruhsal sağlığa etkilerini değerlendirmeye dönük çalışmaların yapılması önerilir.