Portal de Periódicos da CAPES

SOME CONSIDERATIONS ON THE REASONS AND THE RESULTS OF THE PARTHIAN WAR OF MARC ANTONY (40-33 BC)

2019; Volume: 24; Issue: 1 Linguagem: Turco

10.22520/tubaar.2019.24.008

2667-5005

Muzaffer Demi̇r,

Archaeology and Historical Studies

Crassus, MO 60 yilinda kurulan I. Triumvirlik sonrasinda, Pompeius ve Caesar karsisinda Roma’daki popularitesini artirmak amaciyla Dogu’da palazlanmasina firsat vermeden Parth devletini egemenlik altina almaya karar vermistir. Ancak Parthlar, kendilerine avantaj saglayan askeri nitelikleri sayesinde Roma generali Crassus’u MO 53 yilinda Carrhae Savasi’nda agir bir yenilgiye ugratmayi basarmislardir. Parthlar bu savastan hemen sonra Roma’nin kontrol ettigi Euphrates (Firat) Nehri’nin otesindeki topraklarda saldirilarini yogunlastirmis ve nihayetinde MO 42 yilinda Syria’yi isgal etmeyi basarmislardir. Diger taraftan Caesar, MO 44 yilindaki suikast sonucu olumunden hemen once Parthlara karsi bir sefer duzenlemeyi planlamistir. MO 43 yilinda olusturulan II. Triumvirlik’le kendisine Dogu’nun egemenligi verilen ve Caesar’in mirasini devralan Marcus Antonius, Crassus’un bile gerceklestirmeyi basaramadigi bir isi basarmayi, Parthlara karsi buyuk bir zafer kazanarak Roma’daki rakibi Octavianus’a karsi prestij ve guc elde etmeyi arzulamistir. Boylelikle Misir kralicesi VII. Kleopatra ile iliskileri gelistirmis ve devrik kral Herodes’e yardim ederek onun Iudaia’ya geri donmesini, MO 37 yilinda Ierusalem’de yeniden tahta cikmasini saglamistir. Sonrasinda Pontos, Galatia, Kilikia, Pisidia ve Armenia krallarinin da destegini alarak yaklasik yuz bin lejyoner askeriyle Parthlarin en onemli muttefiklerinden Atropatene (gunumuzde Iran’in Bati Azerbeycan eyaleti) kralliginin bolgesindeki Phraaspa (bazi kaynaklarda Phraata veya Praaspa olarak anilmaktadir) kentini ele gecirmeyi hedeflemistir. Ancak geride birakilan kusatma makinalarinin dusman tarafindan yok edilmesi ve Armenia krali II. Artavasdes’in aniden destegini geri cekmesi gibi sebepler sonucunda Antonius’un bu seferi felaketle sonuclanmistir. Bolgeden geri cekilmeye calisan binlerce Roma askeri soguk hava, dusmanin vur-kac taktikleri, aclik ve zehirlenen sular yuzunden olmustur. Daha sonra Antonius, genel bir ekonomik krizin oldugu bu donemde, yine VII. Kleopatra’nin sagladigi para destegiyle, MO 34 yilinda Armenia’ya ikinci bir sefer duzenlemeye karar vermis ve burayi istila etmistir. Bu sefer sonucunda Aleksandria sokaklarinda bir Roma zaferi kutlanmis, ihanetle suclanan ve esir alinan II. Artavasdes sonrasinda oldurulmustur. Biz bu calismamizda Plutarkhos, Dio Cassius, Appianus ve diger antik yazarlarin anlatimlarini dikkate alarak Crassus’unki gibi kotu bir tecrube ile sonuclanan Antonius’un Parthia Savasi’ndaki basarisizliklarinin sebeplerini aciklamaya calisacagiz; bu sebepler arasinda ozellikle Octavianus ve Antonius arasindaki siyasi rekabet ve Parthlarin guclu Roma ordusuna karsi uyguladiklari savas techizat, taktik ve stratejilerinin ustunlugu uzerine yogunlasacagiz.