Artigo Acesso aberto

Erken Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Ütopya ve Siyaset: Serbest İnsanlar Ülkesinde ve Ankara'da Politik Eleştiri ve İdeal Toplum Tasarımları

2022; Linguagem: Turco

10.30794/pausbed.1060456

ISSN

2147-6985

Autores

Anıl VAREL,

Tópico(s)

Turkish Literature and Culture

Resumo

Ahmet Ağaoğlu’nun ‘Serbest İnsanlar Ülkesinde’ ve Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun ‘Ankara’ isimli romanları, yazarlarının dünya görüşleri çerçevesinde şekillenen iki farklı toplum tasarımı sunmaktadır. Her iki yazar da 1930’lu yılların Türkiye gerçekliğini farklı açılardan eleştiriye tabi tutup; buna paralel olarak, ütopya tasarımlarında iki farklı toplum modeli önermektedirler. Ancak literatüre genel bir göz gezdirildiğinde; bu romanların, yazıldıkları dönemin Türkiye gerçekliğine dair eleştirel duruşunun belirgin biçimde vurgulanamadığı veya bu eleştirilerin o günün politik tartışmalarında somut olarak nereye oturduğunun hakkıyla çözümlenemediği görülmektedir. Zira bazı özellikleri, kaleme alındıkları dönemde söz konusu romanların politik-ideolojik açıdan taşıdıkları ayırt edici niteliklerinin tespitini zorlaştırmaktadır. Bu sorunu bertaraf edebilmek için, bu romanları, dönemin güncel politik saflaşmalarını ve roman yazarlarının başka mecralarda dile getirdikleri görüşleri dikkate alarak değerlendirmek gerekmektedir. Bu çalışmada, dönemin siyasal-toplumsal gerçekliğinin söz konusu romanlarda hangi açılardan eleştirildiği üzerinde durulacak ve bu romanlarda mevcut olana alternatif olarak geliştirilmiş iki farklı toplum tasavvuru ideolojik ve politik yönden karşılaştırmalı biçimde değerlendirilecektir.

Referência(s)